Er is een enorm aanbod in dimmers. Alle dimmers zijn echter in te delen in 4 soorten:
- dimmers voor alleen gloeilampen
- dimmers voor conventionele trafo’s en gloeilampen
- dimmers voor elektronische trafo’s en gloeilampen
- universeel dimmers
Hoe werkt een dimmer:
De netspanning is een sinusvormige beweging (afbeelding 1). Bij het dimmen wordt er een stukje van de sinus uitgeschakeld. Dit kan aan het begin van de sinus (afbeelding 2) en heet faseaansnijden of aan het einde van de sinus (afbeelding 3) en heet fase afsnijden. Door het “stukje uitschakelen” van de spanning, wordt de gemiddelde spanning lager waardoor een lamp zwakker gaat branden.
|
|
|
|
De gloeilamp kan met elk type dimmer worden gedimd, conventionele trafo’s worden met een faseaansnij dimmer gedimd en elektronische trafo’s worden met een faseafsnij dimmer gedimd. De universele bepaald zelf welk soort belasting er aan de dimmer zit. Elektronische en conventionele trafo’s mogen echter nooit gelijktijdig op een universele dimmer worden aangesloten. Een gloeilamp mag wel gecombineerd worden met een trafo.
Veel ledlampen en leddrivers kunnen op beide soorten dimmers worden aangesloten. Veel wat oudere typen dimmers zijn niet geschikt of werken niet optimaal ledverlichting. Gloei- en halogeenlampen geven nog maar 30-35% licht als de dimmer tot 50% wordt terug gedimd. Een ledlamp geeft dan 60-65% licht. De oudere dimmers hebben meestal een minimale waarde van ca. 20%, waardoor een gloei- of halogeenlamp nog maar 3-5% licht geeft. Een ledlamp geeft dan nog steeds 30-35% licht. Ook hebben de meeste oudere dimmers een minimale belasting van 20-50Watt nodig terwijl een ledlamp veel minder vermogen gebruikt. Hierdoor kan het gebeuren dat een ledlamp niet ver genoeg terug dimt of gaat knipperen.
Veel hedendaagse dimmers zijn speciaal voor ledverlichting ontworpen. Deze dimmers hebben een lagere minimale belasting en meestal een instel mogelijkheid om de minimale lichtsterkte in te stellen.
Ondanks de komst van speciale leddimmers is het altijd noodzakelijk om de combinatie van ledlamp en dimmer in de praktijk te testen op goed funtioneren. Veel fabriekanten hebben daarom dimmerlijsten met dimmers welke geschikt zijn voor hun producten.
Bij het gebruik van dimmers kan knipperen van de ledverlichting door storing op het lichtnet ontstaan. Zie hiervoor het artikel ‘Het knipperen van ledverlichting‘
Onderstaand vindt u een overzicht met de verschillende soorten namen voor de typen dimmers.
| Verschillende benamingen dimmers | ||
| Faseaansnijdimmer | Faseaansnijdimmer | Faseafsnijdimmer |
| Gloeilampdimmer | Halogeen dimmer | Tronic dimmer |
| Triac | Triac | IGBT |
| Trailing edge | Trailing edge | Leading edge |
| R | RL | RC |
Een gloeilamp dimmer is over het algemeen ongeschikt voor ledverlichting.
Een universeeldimmer herken je aan het teken RLC